Dầu dừa là một nguyên liệu tự nhiên quen thuộc, không chỉ trong gian bếp mà còn trong các bí quyết làm đẹp và chăm sóc sức khỏe được lưu truyền. Vậy cụ thể, dầu dừa có những tác dụng gì đáng chú ý cho cơ thể? Hãy cùng Watsons khám phá 10 công dụng tuyệt vời của dầu dừa đối với sức khỏe và sắc đẹp qua bài viết sau đây!
Dầu dừa là gì và có thành phần nổi bật nào?
Dầu dừa là một loại dầu thực vật được chiết xuất từ phần thịt (cơm dừa) của quả dừa tươi hoặc khô. Đây là một trong những nguồn thực phẩm giàu chất béo bão hòa. Điểm đặc biệt của chất béo trong dầu dừa là chúng chủ yếu được cấu thành từ các Triglyceride chuỗi trung bình (Medium-Chain Triglycerides – MCTs).
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng MCTs mang lại một số lợi ích cho sức khỏe như: có thể hỗ trợ quá trình giảm cân (khi kết hợp với chế độ ăn uống và vận động hợp lý), cung cấp năng lượng nhanh, có đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa và có thể cải thiện một số khía cạnh của chức năng não. Ngoài các lợi ích khi sử dụng làm thực phẩm, dầu dừa còn được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực làm đẹp như dầu dưỡng da, dầu tẩy trang, dầu dưỡng tóc, hỗ trợ chăm sóc răng miệng và móng tay.
10 tác dụng tiềm năng của dầu dừa cho cơ thể
1. Hỗ trợ quá trình giảm cân
Một trong những tác dụng được quan tâm của dầu dừa là khả năng hỗ trợ giảm cân. Các nghiên cứu về MCTs (thành phần chính trong dầu dừa) cho thấy chúng có thể làm tăng nhẹ lượng calo mà cơ thể đốt cháy. Điều này, kết hợp với khả năng làm tăng cảm giác no và giảm sự thèm ăn của MCTs, có thể giúp kiểm soát lượng calo nạp vào tốt hơn.
Bạn có thể thêm một lượng nhỏ dầu dừa vào khẩu phần ăn hàng ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dầu dừa vẫn là một nguồn chất béo giàu calo, việc lạm dụng có thể dẫn đến tăng cân. Để giảm cân hiệu quả, cần kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng và tập luyện đều đặn.
2. Đặc tính kháng khuẩn tự nhiên
Dầu dừa sở hữu đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm đáng kể, chủ yếu nhờ vào hàm lượng axit lauric cao. Axit lauric khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành monolaurin, một hợp chất có khả năng chống lại nhiều loại vi sinh vật gây bệnh.
Việc tiêu thụ dầu dừa có thể hỗ trợ cơ thể tăng cường khả năng chống lại một số vi khuẩn và nấm có hại. Ngoài ra, dầu dừa còn được dùng ngoài da như một liệu pháp hỗ trợ tại nhà cho các vết trầy xước nhỏ hoặc một số tình trạng nấm da nhẹ. (Lưu ý: Đối với các vấn đề nhiễm trùng, luôn cần tham khảo ý kiến bác sĩ).
3. Cung cấp nguồn năng lượng nhanh chóng
Chất béo MCTs trong dầu dừa được chuyển hóa khác biệt so với các loại chất béo chuỗi dài. Chúng đi thẳng từ đường tiêu hóa đến gan và nhanh chóng được chuyển hóa thành năng lượng hoặc ketone, cung cấp một nguồn năng lượng dễ tiếp cận cho cơ thể và não bộ.
Vì lý do này, dầu dừa đôi khi được sử dụng như một loại thực phẩm dinh dưỡng bổ sung năng lượng, ví dụ như thêm vào bữa sáng hoặc trước khi tập luyện để tăng cường hiệu suất và sức bền.
4. Tăng cường sức khỏe và độ ẩm cho làn da
Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên tuyệt vời. Các nghiên cứu cho thấy dầu dừa có thể cải thiện đáng kể độ ẩm cho da khô, tăng cường chức năng hàng rào bảo vệ da, giúp ngăn ngừa mất nước và bảo vệ da khỏi các yếu tố gây hại từ môi trường như vi khuẩn, hóa chất và các chất gây dị ứng.
Dầu dừa cũng được ghi nhận có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng viêm da cơ địa (eczema) từ nhẹ đến trung bình. Bạn có thể sử dụng dầu dừa nguyên chất để dưỡng ẩm da, làm mặt nạ, tẩy tế bào chết (khi kết hợp với đường hoặc muối) hoặc massage để làm mềm và mịn da.
5. Nuôi dưỡng và bảo vệ tóc
Dầu dừa cũng mang lại nhiều lợi ích cho mái tóc. Khả năng thẩm thấu tốt vào sợi tóc của dầu dừa (đặc biệt là axit lauric) giúp nuôi dưỡng tóc từ bên trong, làm cho sợi tóc chắc khỏe hơn và giảm thiểu tình trạng gãy rụng do protein bị mất đi.
Sử dụng dầu dừa thường xuyên trong chu trình chăm sóc tóc (như ủ tóc trước khi gội, dùng một lượng nhỏ làm dầu xả hoặc serum dưỡng ngọn tóc) có thể giúp bạn sở hữu mái tóc chắc khỏe, bóng mượt và giảm hư tổn.
6. Hỗ trợ cải thiện sức khỏe răng miệng
Dầu dừa có thể góp phần mang lại hàm răng chắc khỏe và hơi thở thơm mát hơn thông qua phương pháp “nhai dầu” (oil pulling). Đây là một thực hành y học cổ truyền Ấn Độ, bao gồm việc súc miệng một lượng nhỏ dầu dừa (khoảng một muỗng canh) trong 10-20 phút rồi nhổ ra.
Phương pháp này được cho là giúp loại bỏ vi khuẩn có hại trong khoang miệng, từ đó có thể giảm nguy cơ sâu răng, viêm nướu và hôi miệng. Ngoài ra, bạn cũng có thể tự làm kem đánh răng tự nhiên bằng cách trộn dầu dừa với baking soda và vài giọt tinh dầu bạc hà.
7. Có thể hỗ trợ trong chế độ ăn kiểm soát co giật
Chế độ ăn ketogenic giàu MCTs (trong đó dầu dừa là một nguồn cung cấp MCTs dồi dào) đã được nghiên cứu và sử dụng trong y tế như một liệu pháp hỗ trợ kiểm soát co giật ở một số bệnh nhân động kinh, đặc biệt là trẻ em kháng thuốc. Việc này cần được thực hiện dưới sự giám sát y tế chặt chẽ.
MCTs được chuyển hóa thành ketone, một nguồn năng lượng thay thế cho não bộ, được cho là có khả năng ổn định hoạt động của các tế bào thần kinh. Không nên tự ý sử dụng dầu dừa để điều trị co giật mà không có hướng dẫn của bác sĩ.
8. Góp phần hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Dầu dừa có thể mang lại một số lợi ích cho hệ tiêu hóa. Đặc tính kháng khuẩn của dầu dừa có thể giúp chống lại một số vi khuẩn đường ruột có hại. Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy nó có thể có tác dụng ức chế vi khuẩn *Helicobacter pylori*, một trong những nguyên nhân gây viêm loét dạ dày.
Ngoài ra, MCTs trong dầu dừa dễ tiêu hóa hơn so với chất béo chuỗi dài và có thể giúp cải thiện sự hấp thu một số chất dinh dưỡng như vitamin tan trong dầu và khoáng chất. Bạn có thể sử dụng một lượng nhỏ dầu dừa trong nấu ăn để hỗ trợ tiêu hóa.
9. Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch
Các axit béo trong dầu dừa, đặc biệt là axit lauric, có thể hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch. Khi vào cơ thể, axit lauric được chuyển hóa thành monolaurin, một hợp chất có khả năng kháng khuẩn, kháng virus và kháng nấm mạnh mẽ, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.
Việc bổ sung dầu dừa vào chế độ ăn uống lành mạnh có thể góp phần củng cố hàng rào miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, đây chỉ là một yếu tố hỗ trợ, không thay thế các biện pháp y tế cần thiết.
10. Hỗ trợ sức khỏe và chức năng não bộ
Não bộ có thể sử dụng ketone (sản sinh từ MCTs trong dầu dừa) làm nguồn năng lượng thay thế hiệu quả cho glucose. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong một số trường hợp nhất định. Một số nghiên cứu ban đầu cho thấy MCTs và chế độ ăn ketogenic có thể mang lại lợi ích cho những người mắc các bệnh lý thần kinh như Alzheimer hoặc suy giảm nhận thức nhẹ, tuy nhiên cần nhiều nghiên cứu hơn để khẳng định chắc chắn.
Dầu dừa cũng chứa các chất chống oxy hóa có thể giúp bảo vệ não khỏi tác hại của gốc tự do. Việc bổ sung một lượng nhỏ dầu dừa vào chế độ ăn có thể là một cách hỗ trợ sức khỏe não bộ tổng thể.
Những trường hợp cần lưu ý hoặc không nên dùng dầu dừa
Mặc dù dầu dừa mang lại nhiều lợi ích, không phải ai cũng có thể sử dụng một cách an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số trường hợp cần đặc biệt lưu ý:
- Người bị dị ứng với dừa hoặc các sản phẩm từ dừa: Dầu dừa có thể gây ra các phản ứng dị ứng như ngứa, phát ban, sưng hoặc khó thở ở những người nhạy cảm. Luôn thử một lượng nhỏ trên da hoặc khi ăn nếu bạn không chắc chắn.
- Người có làn da dầu hoặc dễ nổi mụn viêm: Dầu dừa có chỉ số gây bít tắc lỗ chân lông (comedogenic rating) tương đối cao đối với một số người. Việc thoa dầu dừa lên da mặt có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn ở những người có da dầu hoặc dễ bị mụn.
- Người có vấn đề về tim mạch hoặc mỡ máu cao: Dầu dừa chứa hàm lượng lớn chất béo bão hòa. Mặc dù MCTs có cơ chế chuyển hóa khác biệt, việc tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa nói chung vẫn cần được cân nhắc ở những người có nguy cơ tim mạch cao hoặc đang có mức cholesterol LDL (“xấu”) cao. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Người dễ bị tiêu chảy hoặc có hội chứng ruột kích thích: Dầu dừa có thể gây tác dụng nhuận tràng ở một số người, đặc biệt khi dùng liều lượng lớn. Nếu bạn có hệ tiêu hóa nhạy cảm, hãy bắt đầu với lượng rất nhỏ.
- Người đang dùng thuốc điều trị bệnh động kinh hoặc các thuốc khác: Nếu bạn đang điều trị bệnh động kinh hoặc bất kỳ bệnh lý nào khác bằng thuốc, việc thay đổi chế độ ăn uống đáng kể (bao gồm cả việc bổ sung nhiều dầu dừa) cần được thảo luận với bác sĩ để tránh các tương tác không mong muốn hoặc ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
Lời kết
Tóm lại, dầu dừa là một sản phẩm tự nhiên đa năng với nhiều tác dụng tiềm năng cho sức khỏe và sắc đẹp. Bạn có thể sử dụng dầu dừa như một thực phẩm bổ sung trong chế độ ăn uống lành mạnh hoặc ứng dụng vào các phương pháp làm đẹp đơn giản tại nhà.
Tuy nhiên, điều quan trọng là cần sử dụng một cách hợp lý, không lạm dụng, và luôn lắng nghe cơ thể của mình. Dầu dừa giàu calo, việc tiêu thụ quá nhiều có thể dẫn đến tăng cân hoặc các vấn đề sức khỏe khác. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào hoặc muốn sử dụng dầu dừa cho mục đích y tế cụ thể.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích và cái nhìn toàn diện hơn về dầu dừa. Chúc bạn luôn mạnh khỏe và xinh đẹp!
